ΠΟΙΟΣ ΕΚΛΕΨΕ ΤΟ ΦΕΜΙΝΙΣΜΟ;

Ο φεμινισμός που σημειωτέον δεν αποτελεί μία μόνο θεωρία είναι μια από τις έννοιες για τις οποίες έχει χυθεί πολύ μελάνι κυρίως μέσα στον 20ο αιώνα.

Κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή θα δούμε τη συνάντηση της φεμινιστικής θεωρίας με τον Διαφωτισμό και την Γαλλική Επανάσταση (1789) που οδήγησε, το 1791, στην Διακήρυξη των Δικαιωμάτων της Γυναίκας.

Όμως ουσιαστικά το φεμινιστικό κίνημα αρχίζει να οργανώνεται κατά την διάρκεια του 19ου αιώνα με την διεκδίκηση της ψήφου καθώς και την επίλυση οικιακών και εργασιακών προβλημάτων που αντιμετώπιζαν οι γυναίκες.
Έτσι λοιπόν το 1848 γίνεται στη Νέα Υόρκη το πρώτο συνέδριο για τα δικαιώματα των γυναικών.
Ημέρα ορόσημο του φεμινιστικού κινήματος είναι η 8η Μαρτίου 1857 που γίνεται η πρώτη μαζική απεργία στην οποία συμμετέχουν 20.000 εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας για να διεκδικήσουν, παρά την απαγόρευση του συνδικαλισμού, μειωμένο ωράριο εργασίας και ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς.
Τέλος το 1888 γίνεται και πάλι στις ΗΠΑ το πρώτο φεμινιστικό συνέδριο.

Οι γυναίκες που πρωτοστάτησαν σε αυτά τα αρχικά φεμινιστικά κινήματα αποκαλούνται συχνά φεμινίστριες του πρώτου κύματος.

Από το 1960 και μετά έχουμε το δεύτερο κύμα του φεμινιστικού κινήματος και παρόλο που αυτό δεν έχει τερματίσει την πορεία του πρόσφατα εμφανίστηκε μια νέα γενιά φεμινιστριών που έχει ξεκινήσει το τρίτο κύμα. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι πολλοί σχολιαστές υποστηρίζουν πως η σιωπηλή πλειοψηφία των σύγχρονων φεμινιστριών έχει περισσότερα κοινά στοιχεία με τις φεμινίστριες του πρώτου κύματος παρά με αυτές του δεύτερου.
Καλό είναι να επισημάνουμε ακόμα ότι ο φεμινισμός ως κίνημα έχει διασπαστεί σε πολλές επιμέρους κατηγορίες: αμερόληπτος, φιλελεύθερος, ριζοσπαστικός, σοσιαλιστικός, ψυχαναλυτικός, αμαζονικός, φεμινισμός-τρίτου κόσμου, αναρχο-φεμινισμός κ.α

Σήμερα που βρισκόμαστε πια στον 21ο αιώνα είναι ίσως η κατάλληλη χρονική στιγμή να αναρωτηθούμε:

Μήπως όλοι ,άντρες και γυναίκες , έχουμε λανθασμένη εντύπωση σχετικά με το τι είναι και τι πρεσβεύει ο φεμινισμός;

Θεωρείται σωστό να μιλάμε για ισότητα ανδρών και γυναικών ή θα πρέπει να αναφερόμαστε στην αμερόληπτη ισότητα που δεν αφορά το φύλο αλλά ισχύει για όλους τους ανθρώπους;

Είναι άραγε ορθό ο φεμινισμός να τάσσεται υπέρ των γυναικών και σε βάρος των ανδρών λες και πρόκειται για ένα διαγωνισμό στον οποίο κερδισμένες πρέπει να βγούν οι γυναίκες;

Έχει διαπράξει ατοπήματα ο φεμινισμός; Στο ερώτημα αυτό οδηγούμαστε λαμβάνοντας υπόψη ότι το δεύτερο φεμινιστικό κύμα, έφτασε στην ακρότητα να θεωρεί ανεξάρτητες μόνο τις λεσβιακές σχέσεις. Επίσης δεν είναι λίγες οι φορές που οι διαφορετικές πολιτισμικές κουλτούρες συχνά παραγκωνίζονται καθώς οι λευκές μεσοαστές κυριαρχούν στο κίνημα, παραμελώντας όμως την διεκδίκηση των δικαιωμάτων για γυναίκες άλλης καταγωγής (π.χ. στην περίοδο του δεύτερου κύματος, στις Η.Π.Α. δεν υπερασπίστηκαν καθόλου τις έγχρωμες γυναίκες, που ήρθαν αντιμέτωπες με τον φυλετικό ρατσισμό).

Τα ερωτήματα βέβαια αυτά τίθενται σύμφωνα πάντα με την Δυτική κουλτούρα καθώς οποιαδήποτε μορφή ισότητας σε μέρη όπως είναι τα μουσουλμανικά κράτη θεωρείται αδιανόητη.

Καταλήγοντας είναι γεγονός ότι οι γυναίκες ,τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι, ιστορικά βρίσκονται πάντα στο περιθώριο και είναι τα εύκολα θύματα των πολιτικών και θρησκευτικών συστημάτων Όμως δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε ότι το φεμινιστικό κίνημα υπήρξε καταλύτης στη διευθέτηση βασικών ζητημάτων καθώς και στην διεκδίκηση κάποιων δικαιωμάτων.

Στον αντίποδα διαπιστώνεται ότι σε μια εποχή κρίσης τόσο κοινωνικής όσο και οικονομικής, ακριβώς επειδή έχει διασπαστεί, έχει χάσει ένα μεγάλο μέρος της δυναμικής του. Έχει επίσης καταφέρει με την άκαμπτη θέση ορισμένων φεμινιστριών να απομακρύνει από το κίνημα τους άνδρες θεωρώντας τους ως αντιπάλους.

Το τελικό ερώτημα που ανακύπτει είναι εάν μπορεί κανείς να αναζητήσει την αμερόληπτη ισότητα σε συστήματα που παραμένουν ίδια.

Η απάντηση θα οδηγήσει στον τρόπο δράσης…κι αυτό δεν θα αφορά μόνο το φεμινιστικό κίνημα!

(Σημ.Ο τίτλος είναι δανεισμένος από το βιβλίο της Christina Hoff Sommers, “Who stole the feminism”,1995)