ΜΙΑ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ “ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ” (ΣΕΑ)

 

1. ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ “ΣΕΑ”

Με αφορμή τα κρίσιμα ζητήματα εθνικής ασφάλειας που αναδύονται στην περιοχή μας, η «κοινωνία αξιών», έχει αναφερθεί πολλές φορές στην ανάγκη δημιουργίας Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, (https://wp.me/p2SV3s-1C0) διαφορετικής αντίληψης όμως από τις προτάσεις που κάνουν όλα τα άλλα κόμματα.

 

Συγκεκριμένα η διαφορετική πρόταση για το ΣΕΑ διαμορφώνεται στην βάση των παρακάτω  αρχών:

• Να μην ακυρώνει το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο αλλά το ενισχύει.
• Να έχει ως γνώμονα την διατήρηση της κυβερνητικής ευθύνης απόφασης
• Να διασφαλίζει το χαρακτήρα του απορρήτου και να διατηρεί ή και να βελτιώνει την ταχύτητα αποφάσεων στα ζητήματα κρίσεων που θεσμικά ανήκουν στο ΚΥΣΕΑ,
• Να ικανοποιεί την ανάγκη συμμετοχής όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων, στην διαδικασία διαμόρφωσης επιλογών αποφάσεων για τα ζωτικά πολιτικά και στρατηγικά ζητήματα εθνικής ασφαλείας
• Να διασφαλίζει την ποιοτική και επιλεκτική συμμετοχή όσων γνωρίζουν άριστα τα ζητήματα αυτά στην χώρα, μελών του κοινοβουλίου, αλλά και εξωκοινοβουλευτικών επαϊόντων.

 

1. ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟ ΤΟ “ΣΕΑ”

Θα εξετάσουμε πρώτα ποία ανάγκη εξυπηρετεί η δημιουργία ενός τέτοιου οργάνου και μετά ας προσπαθήσουμε να δούμε την δομή που θα έπρεπε να έχει.

• Το μεγάλο πρόβλημα της λειτουργίας του ΚΥΣΕΑ, που είναι το ανώτατο Συλλογικό Κυβερνητικό όργανο λήψεως αποφάσεων στα ζωτικά εθνικά θέματα και στα θέματα διαχείρισης κρίσεων, είναι ότι διαχειρίζεται τις κρίσεις και διαμορφώνει στρατηγικές αντιλήψεις για την εθνική ασφάλεια, με πολιτική / κομματική μονομέρεια.

Η μονομέρεια αυτή προκύπτει από την σύνθεση του, γιατί στην ουσία αποτελείται από στελέχη του ιδίου κόμματος ή από στελέχη που συντάσσονται με τις πολιτικές αντιλήψεις για την εθνική ασφάλεια του κόμματος αυτού. Επίσης κανένα στέλεχος του οιουδήποτε κυβερνητικού οργάνου, δεν έχει το θεσμικό ανάστημα για να σταθεί απέναντι από την απολυταρχική κυριαρχία της πρωθυπουργικής άποψης.

• Συνεπώς οι θέσεις των λοιπών θεσμικών εκπροσώπων της βούλησης του λαού (λοιπά κόμματα του κοινοβουλίου), δεν εκπροσωπούνται άμεσα κατά τον χειρισμό κρίσεων στα σοβαρά ζητήματα εθνικής ασφάλειας, που καλείται να διαχειριστεί το ΚΥΣΕΑ.

Ούτε φυσικά λαμβάνεται υπ’ όψη και η γνώμη προηγούμενων πρωθυπουργών, Α/ΓΕΕΘΑ, ΓΓ ΥΠΕΞ και τεχνοκρατών οι οποίοι έχουν χειριστεί ανάλογες υποθέσεις στο παρελθόν και η εμπειρία και η γνώση τους  χάνονται και δεν αξιοποιούνται.

• Επίσης την εθνική στρατηγική δεν μπορεί να την χαράξει το ΚΥΣΕΑ, αλλά λειτουργεί κυρίως ως όργανο επικοινωνιακού χειρισμού και τακτικών κινήσεων, στην συντριπτική τους πλειοψηφία συγκυριακών, αποσπασματικών, ευκαιριακού χαρακτήρα και προσωπικών αντιλήψεων, για να καλυφθούν οι ανάγκες της στιγμής, κυρίως για εσωτερική κατανάλωση και για άμβλυνση είτε κάλυψη του προβλήματος. Οι αποφάσεις του ελάχιστα εδράζονται σε μία σταθερή και μακρόπνοη στρατηγική, ούτε είναι πάντα συνεπείς με τις σταθερές διαχρονικές εθνικές θέσεις.

Θα μπορούσε κάποιος να προτείνει ώστε να διευρυνθεί η σύνθεση του ΚΥΣΕΑ και θεσμική εκπροσώπηση της αντιπολίτευσης από τους αρχηγούς των κομμάτων.

• Αυτό όμως δεν πρόκειται να το δεχθεί καμία παλαιοκομματική Ελληνική κυβέρνηση. Γνωρίζοντες την Ελληνική πολιτική πραγματικότητα αναρωτιόμαστε: “ποίοι από τους στη στην μεγάλη πλειοψηφία τους, απαίδευτους και ανεπάγγελτους πολιτικούς, πλην όμως “πολύξερους”, θα δεχόταν να εκπαιδεύεται τακτικά σε τέτοια σενάρια, από γνώστες των θεμάτων και των διαδικασιών αυτών και από επιστημονικές ομάδες;”
• Πόσο μάλλον: “ποία παλαιοκομματική κυβέρνηση θα δεχόταν να συν-διαμορφώσει στρατηγική για εθνικά ζητήματα με τα λοιπά κόμματα του κοινοβουλίου;” (σε διευρυμένη μορφή ως ΣΕΑ). Δεν θα το ήθελε για πολλούς λόγους, μικρο-επικοινωνιακούς, μικροκομματικούς και μικροπολιτικούς, προσωπικών μωροφιλοδοξιών είτε συμπλεγμάτων αυτοπροβολής των στελεχών της και ιδεοληπτικών στερεοτύπων.
• Από την άλλη πλευρά, καμία αντιπολίτευση στην Ελλάδα δεν θα είχε την μεγαλοψυχία και την συγκρότηση να μετέχει σε ένα τέτοιο όργανο άμεσων αποφάσεων διακυβέρνησης (ΚΥΣΕΑ ή μετεξελισσόμενου σε ΣΕΑ), με θετικό και συνεργατικό τρόπο. Θα δημιουργούσε προσκόμματα, θα διέρρεε άκαιρα και καταστροφικά πληροφορίες για ίδιο πολιτικό όφελος και θα ήταν πάντα έτοιμη να κατηγορήσει τη κυβέρνηση για οτιδήποτε, αποποιούμενη των ευθυνών της.

Συνεπώς

• Ο τρόπος λειτουργίας του ΚΥΣΕΑ , δεν ικανοποιεί την απαίτηση για μακρόπνοη και συνεκτική εθνική στρατηγική και για συνέπεια των κυβερνητικών χειρισμών στην στρατηγική αυτή.
• Το μεγαλύτερο πρόβλημα, είναι ότι οι εκπρόσωποι του παλαιοκομματικού πολιτικού συστήματος δεν απαλλάσσονται από τις μικροκομματικές αντιλήψεις. Γι’ αυτό χρειάζεται να υπάρξει ” περισσότερη Δημοκρατία” στα συμβουλευτικά όργανα, και θεσμική δέσμευση των αποφασιστικών οργάνων (ΚΥΣΕΑ ή άλλο) για συνέπεια ως προς τους θεσμούς και συνεχή εκπαίδευσή τους και γνώση στα ζητήματα χειρισμού κρίσεων.
• Επίσης σημαντικό είναι οι συμμετέχοντες να είναι ενήμεροι για τα εθνικά θέματα και να έχουν ικανότητες χειρισμού κρίσεων και βαθιά γνώση των διακρίσεων στρατηγικής-επιχειρησιακής λογικής και ενεργειών.
• Συνεπώς οιοδήποτε όργανο χειρισμού κρίσεων (ΚΥΣΕΑ ή οτιδήποτε άλλο), θα πρέπει να εκπαιδεύεται συνεχώς σε ρεαλιστικά σενάρια χειρισμού κρίσεων, ώστε να μάθουν και να εθισθούν οι συμμετέχοντες σε όλες τις απαραίτητες έννοιες και τεχνικές χειρισμού κρίσεων και λήψης αποφάσεων.

 

1. Η ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ “ΣΕΑ”

Καταλήγοντας:

Η διαφορετική λύση ( όσες έχουν ακουστεί μέχρι τώρα αναφέρονται κυρίως σε μία μορφή μετασχηματισμού του ΚΥΣΕΑ σε ΣΕΑ) την οποία προτείνουμε σε άμεσο και πρώτο στάδιο, είναι η θεσμική ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της “Διαρκούς Επιτροπής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων” με την συμμετοχή σε αυτήν στα ζητήματα Εθνικής Ασφάλειας πρώην πρωθυπουργών, πρώην Α/ΓΕΕΘΑ και εξειδικευμένων τεχνοκρατών, ώστε να μπορεί να λειτουργεί ως συμβουλευτικό όργανο του ΚΥΣΕΑ, χωρίς να στερείται το ΚΥΣΕΑ του απαραίτητου απορρήτου επί των αποφάσεων του, της κυβερνητικής ευθύνης αποφάσεων, της δυνατότητας ταχύτητας και ευελιξίας στη διαδικασία χειρισμού κρίσεων και της ταχείας λήψης αποφάσεων.

• Η επιτροπή αυτή θα μπορούσε να λειτουργεί στην πλήρη σύνθεσή της με αρμοδιότητες “Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας” (ΣΕΑ).
  • Η πρόβλεψή του ΣΕΑ με την μορφή αυτή δεν θα απαιτούσε μεγάλες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, γεγονός που πέραν της πρακτικότητας παρουσιάζει και πολλά οφέλη επί της διευρυμένης κοινοβουλευτικής συμφωνίας.
  • Θα μπορούσε επίσης να συν-διαμορφώνει (σε συνεργασία με τους λοιπούς θεσμικούς φορείς) και να προτείνει στην κυβέρνηση και την οιαδήποτε στρατηγική για την εθνική ασφάλεια.
  • Επιπρόσθετα να μπορεί να λειτουργεί με μία διαρκή, εξελικτική και απόρρητη διαδικασία επανεκτίμησης και θεσμικής ανατροφοδότησης του συστήματος στρατηγικού σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων.
• Μόνιμα θα συμμετέχουν εκτός των μόνιμων μελών της επιτροπής εξωτερικών και άμυνας της Βουλής (σε σύνθεση ΣΕΑ- η επιλογή των μόνιμων μελών από τα κόμματα είναι κρίσιμη για την καλή και ασφαλή λειτουργία), ο Α/ΓΕΕΘΑ, οι Αρχηγοί ΓΕΣ-ΓΕΑ-ΓΕΝ, ο αρχηγός του Λιμενικού και της Αστυνομίας, , ο Γ.Γ. του ΥΠΕΞ, ο ΓΓ του Υπουργείου Οικονομικών, ο Διοικητής της Ε.Υ.Π., οι πρώην πρωθυπουργοί, και πρώην Α/ΓΕΕΘΑ

Ο ετήσιος τακτικός προϋπολογισμός δεν θα επιβαρύνεται σημαντικά, καθώς όλοι οι συμμετέχοντες είτε  θα είναι εν ενεργεία, βουλευτές και κρατικοί λειτουργοί, είτε συνταξιούχοι.