ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

Τα δύο αυτά θέματα που θα επηρεάσουν εν πολλοίς την πορεία της οικονομικής ανάπτυξης, είναι άμεσα συνδεδεμένα μεταξύ τους, (μαζί με την συμμετοχή του ΤΧΣ στη διοίκηση των Τραπεζών) και δεν υπάρχουν περιθώρια για μία ακόμη αποτυχημένη ανακεφαλαιοποίηση. Ακολουθούν δύο άρθρα (αναγκαστικά μακροσκελή αφού εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν πλέον), που προτείνουν συγκεκριμένες λύσεις για τα τρία αυτά κρίσμα θέματα!

Η ΝΕΑ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ & ΟΙ ΑΣΤΟΧΙΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ

Οι Ελληνικές τράπεζες, θα χρειαστούν νέες ανακεφαλαιοποιήσεις, πλην όμως εξακολουθεί να τίθεται εν αμφιβόλω αν θα μπορέσουν να διοχετεύσουν ρευστότητα στην οικονομία, όπως οφείλουν να κάνουν. Ας προσπαθήσουμε να δούμε, τις αστοχίες και τις παγίδες των προηγούμενων ανακεφαλαιοποιήσεων.

Οι τράπεζες λαμβάνουν άμεση κρατική βοήθεια από το 2008. Αυτή η βοήθεια ήταν μικρή όσον αφορά μετρητά, αν συγκριθεί με τις κεφαλαιακές ενισχύσεις και την παροχή εγγυήσεων που δόθηκαν από το 2011 και μετά και που σήμερα υπερβαίνουν τα 45 δισ. ευρώ, με τις εγγυήσεις να φθάνουν στο ύψος περίπου των 130 δισ. Παρ΄ όλα αυτά δεν υπήρξε διοχέτευση ρευστότητας και πιστωτική επέκταση. Υπάρχουν προφανείς αιτίες για την αποτυχία:
– Η μαζική έξοδος καταθέσεων από το 2010 (πάνω από 130 δισ. ευρώ), με την πρόςφατη έξοδο 40 δισ.
– Η συνεχιζόμενη ύφεση, που είναι το αποτέλεσμα κυρίως των έντονα αντιπληθωριστικών πολιτικών επιλογών, που υπαγορεύθηκαν από τους πιστωτές της Ελλάδας.
– Οι αποτυχίες εταιρικής διακυβέρνησης στις Τράπεζες, πριν αλλά και μετά το 2008. Σ΄αυτές περιλαμβάνονται και οι σοβαρές υπόνοιες για εξυπηρέτηση ιδίων και φιλικών συμφερόντων.
– Αν και υφίστανται κάποιες διώξεις κατά υψηλόβαθμων τραπεζικών στελεχών, εν τούτοις δεν επιδιώχθηκε σε βάθος η εξυγίανση, (μία διεθνώς παραδεκτή πρακτική, όπως προβλέπει η αμερικανική αλλά και ευρωπαϊκή νομοθεσία).
– Επίσης, η εισαγωγή τεράστιων ποσών δημοσίου χρήματος στον τραπεζικό τομέα, δεν συνοδεύτηκε από τον μηδενισμό της αξίας των παλιών μετοχών, την απόλυση των τραπεζικών διοικήσεων που απέτυχαν, και τη ριζική αναδιάρθρωση του χαρτοφυλακίου των δανείων.

Αυτή η προσέγγιση είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρξει κάθαρση στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα, ιδίως επί των διαπλεκόμενων / προνομιακών σχέσεων που διατηρούν ορισμένοι τραπεζίτες με κόμματα και πολιτικούς, με δημοσιογραφικά και οικονομικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα να ευνοούνται τα στρεβλά κίνητρα.
Οι διοικήσεις των τραπεζών, (για να μην καταγράψουν τεράστιες απώλειες, επειδή ήταν πιεσμένοι οι ισολογισμοί), καθυστέρησαν να αντιμετωπίσουν τη βραδυφλεγή βόμβα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και δεν έλαβαν έγκαιρα τα μέτρα που ήταν απαραίτητα ώστε να αναδιαρθρώσουν το χαρτοφυλάκιο. Το εξαιρετικά υψηλό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αποτελεί απόδειξη της συνεχιζόμενης υποτίμησης της αξίας των περιουσιακών στοιχείων και της εξαέρωσης του εισοδήματος των νοικοκυριών και των εταιρικών κερδών, λόγω της συνεχούς ύφεση και της συνακόλουθης αύξησης της ανεργίας, σε συνδυασμό με την αύξηση της φορολογίας του ιδιωτικού τομέα.

Ο προφανής τρόπος για να αποκατασταθεί η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος μετά την ανακεφαλαιοποίηση του Νοε-Δεκ, είναι η δημιουργία μιας «κακής τράπεζας» που θα αναλάβει την ευθύνη για τη διαχείριση των μη εξυπηρετουμένων δανείων. Ενόψει των επικείμενων ανακεφαλαιοποιήσεων, τα δάνεια αυτά θα πρέπει να αξιολογηθούν αντικειμενικά και να μεταφερθούν ώστε να τα διαχειρίζεται ένα ταμείο τύπου «κακής τράπεζας», στο οποίο θα έχουν δοθεί κρατικές εγγυήσεις. Έτσι θα δοθεί στους Ελληνες οφειλέτες ένας αποτελεσματικός τρόπος να αναδιαρθρώσουν τα δάνειά τους, ενώ οι τράπεζες θα βγάλουν από πάνω τους το βάρος των κόκκινων δανείων, χωρίς να χρειασθεί να τα διαγράψουν. ‘Έτσι δεν θα χρειάζεται ένας «φουσκωμένος» λογαριασμός διάσωσης των ελληνικών τραπεζών, με εκ νέου επιβάρυνση του Έλληνα φορολογούμενου!

Με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρουν οι ελληνικές τράπεζες να χορηγήσουν νέα δάνεια με επαρκείς εγγυήσεις, που τά έχει άμεση ανάγκη ο παραγωγικός τομέας.
Η μέθοδος αυτή εφαρμόστηκε και λειτούργησε αποδοτικά στη Σουηδία μετά την τραπεζική κρίση των αρχών της δεκαετίας του ’90 και στις ΗΠΑ μετά την κρίση του 2008, όπου μάλιστα απέφερε και κάποιο μικρό κέρδος.

Δεν θα πρέπει να ξαναγίνουν τα ίδια λάθη του παρελθόντος ώστε να αποφευχθεί μια ακόμη αποτυχία. Ένα αποτελεσματικό πρώτο βήμα για την επιστροφή της Ελλάδας στον δρόμο της ανάπτυξης!

B.M.
Υπέυθυνος Τομέα Οικονομίας “κοινωνίας αξιών”