Το ΠΕΔΥ του σωλήνα!

Η αλλαγή της δομής και του τρόπου λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας επιχειρείται για άλλη μία φορά στην Ελλάδα.

Είναι δεδομένο ότι, το ισχύον σύστημα με τις στρεβλώσεις και τις παθογένειές του έχει αποτύχει. Αν η κυβέρνηση αντιλαμβανόταν τις ιδιαιτερότητες του χώρου στην πατρίδα μας και προσέγγιζε τους ιατρούς με περισσότερο σεβασμό, και όχι με βάση μόνο τις επιταγές της ξενόφερτης επιτροπής που επιβάλλει τις αλλαγές αυτές, και αν οι ιατροί δεν αναλώνονταν σε μία άκαρπη τρίμηνη απεργία, την οποία δεν στήριξε ο κόσμος, θα υπήρχε η ευκαιρία για γόνιμο διάλογο.

Είναι σωστό το γεγονός ο ΕΟΠΥΥ να αποτελεί μόνο αγοραστή και όχι και πάροχο υπηρεσιών υγείας. Η αναδιοργάνωσή του, όπως και όλου του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, βασίζεται σε δύο κυρίως πυλώνες: στο θεσμό του οικογενειακού ιατρού και στο τετελεσμένο γεγονός επιλογής του ιατρού, αν θα παραμείνει στον οργανισμό κλείνοντας το ιδιωτικό του ιατρείο ή όχι.

Το Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας ( ΠΕΔΥ) περιλαμβάνει λειτουργική ενοποίηση των Κέντρων Υγείας με τα πρώην πολυιατρεία του ΕΟΠΥΥ. Σε κάθε ΠΕΔΥ-Κέντρο Υγείας ορίζεται ιατρός υποδοχής, γενικός ιατρός ή παθολόγος, που θα δέχεται αποκλειστικά έκτακτα μη προγραμματισμένα περιστατικά. Ο ιατρός υποδοχής θα μπορεί να παραπέμπει με βάση την επιστημονική του κρίση σε ειδικούς ιατρούς συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ ή ειδικούς ιατρούς δημόσιου νοσοκομείου. Το εξέταστρο θα είναι, προς το παρόν, 5 ευρώ.

Όσον αφορά τον οικογενειακό ιατρό, πολλά ερωτηματικά εγείρονται. Το πιο βασικό είναι η ανεπάρκεια γενικών ιατρών και παθολόγων στην Ελλάδα, σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, κατ’ αναλογία πληθυσμού, ενώ αντίθετα υπάρχει υπερπληθώρα εξειδικευμένων και υπερεξειδικευμένων ιατρών. Άρα, χρειάζεται σημαντικός αριθμός ιατρών με την απαραίτητη εκπαίδευση για να παίξουν το ρόλο του οικογενειακού ιατρού-συντονιστή διακίνησης ασθενών.

Αυτό γίνεται ακόμα πιο δύσκολο στη χώρα μας, με τις γεωγραφικές της ιδιαιτερότητες, τα απομακρυσμένα νησιά και τα απομονωμένα χωριά. Επίσης θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ο τρόπος λειτουργίας του οικογενειακού ιατρού όσον αφορά τις παραπομπές του στον εξειδικευμένο ιατρό, όταν κρίνει ότι αυτό είναι απαραίτητο.

Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα αποκλειστούν σχέσεις συνεργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αγγλία, όταν πρωτοξεκίνησε ο θεσμός των οικογενειακών ιατρών, αυτοί έστελναν δώρα στους ειδικούς ιατρούς για να δημιουργήσουν καλές σχέσεις συνεργασίας. Όταν ο θεσμός καθιερώθηκε και ο οικογενειακός ιατρός έγινε ο ρυθμιστής του συστήματος παραπομπής ασθενών, η πορεία των δώρων αντιστράφηκε.

Το ζήτημα της επαγγελματικής επιλογής σε μία πλέον ώριμη ηλικία των ιατρών του ΕΟΠΥΥ είναι ακόμα πιο ακανθώδες και με πολλά ερωτηματικά. Ο ιατρός έχει ήδη κληθεί να επιλέξει αν:

α) παραμείνει στον ΕΟΠΥΥ. Σε αυτή την περίπτωση θα είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης στον οργανισμό, που σημαίνει ότι θα πρέπει να κλείσει το ιατρείο του το βασικότερο μέχρι τώρα μέσο αμοιβής του. Όσοι επιλέξουν να ενταχθούν στο ΕΣΥ, θα έχουν το βαθμό και το μισθό που αντιστοιχεί στην προϋπηρεσία και την εμπειρία τους, αφού βεβαίως κριθούν προσλήψιμοι από ειδική επιτροπή. Άρα, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι είναι κεφαλαιώδους σημασίας οι κρίσεις να είναι πλήρως αξιοκρατικές και δίκαιες. Πως θα διασφαλιστεί αυτό;

Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: επιλογή των αρίστων και όχι των αρεστών!

Όσοι ιατροί δεν ενταχθούν στο ΕΣΥ, θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα απογευματινών ιατρικών πράξεων στο νοσοκομείο, για παράδειγμα οι χειρουργικές ειδικότητες να μπορούν να χειρουργούν το απόγευμα η το Σάββατο στο νοσοκομείο.

Γιατί υπερασπιζόμαστε αυτή τη θέση; Διότι πιστεύουμε ότι ο ιατρός θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να αυξήσει το εισόδημά του μέσω ιατρικών και μόνο πράξεων με περισσότερη δουλειά αλλά και αξιοπρέπεια. Και σας διαβεβαιώ, σαν εν ενεργεία ιατρός του ιδιωτικού τομέα, ότι όλοι οι ιατροί αναζητούν καθαρές και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας. Αυτό βέβαια από την άλλη πλευρά είναι ασυμβίβαστο με τη διατήρηση ιδιωτικού ιατρείου, όταν υπάρχει σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ, αφού η προτεραιότητα είναι ο ασθενής και η παροχή υπηρεσιών υγείας υψηλού επιπέδου μέσα στις δομές του νέου συστήματος υγείας. Άρα, η διαθεσιμότητα, η τήρηση των ραντεβού, η προθυμία και η αποτελεσματικότητα του ιατρικού προσωπικού είναι ακρογωνιαίος λίθος.

β) να διατηρήσει το ιδιωτικό του ιατρείο, μη αποδεχόμενος την πλήρη και αποκλειστική του απασχόληση,τότε πιστεύουμε ότι θα πρέπει να λάβει μία εύλογη αποζημίωση του επιπέδου της πληρωμής των ασφαλιστικών του εισφορών για μία τριετία. Αναλόγως με τα κενά στις θέσει,ς που θα φανούν στην πορεία της λειτουργίας του συστήματος, θα κληθούν οι ιατροί αυτοί να υπογράψουν συμβάσεις συνεργασίας με τον ΕΟΠΥΥ. Είναι σημαντικό οι συμβάσεις αυτές να είναι αξιοπρεπείς και να παρέχουν κίνητρα άριστης παροχής ιατρικών υπηρεσιών προς τον ασθενή, που είναι και το ζητούμενο.

Τελικά τα κλειδιά για την επιτυχή λειτουργία ενός νέου εθνικού συστήματος υγείας είναι:
1. Πλήρης καταγραφή του υπάρχοντος υγειονομικού ανθρώπινου δυναμικού και κτιριακής και υλικοτεχνικής υποδομής αλλά και των αναγκών της χώρας. Δηλαδή η δημιουργία ενός πλήρους και εμπεριστατωμένου υγειονομικού εθνικού χάρτη.
2. Η τοποθέτηση του υγειονομικού προσωπικού και η χρήση των νοσηλευτικών δομών να γίνει με βάση τον Εθνικό Υγειονομικό Χάρτη. Ξεκινώντας από ποιες ιατρικές ειδικότητες θα χρειαστούν τα επόμενα χρόνια, μέχρι ποια νοσοκομεία θα πρέπει να συμπτυχθούν ή καινούργια νοσοκομεία να ιδρυθούν.
3. Η παροχή κινήτρων, αλλά ταυτόχρονα η αντικειμενική αξιολόγηση και η συνεχής εκπαίδευση του ιατρικού, νοσηλευτικού και διοικητικού προσωπικού είναι ο ακρογωνιαίος λίθος άριστης παροχής ιατρικών υπηρεσιών.

Δημήτρης Τσούκας, Ορθοπαιδικός Χειρουργός

Υπεύθυνος Τομέα Υγείας και Αθλητισμού της “κοινωνίας αξιών”