Η σπασμένη βέργα

Η ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΒΕΡΓΑ

Η κοινωνία και η πολιτική σκηνή της χώρας είναι στην υψικάμινο. Τώρα αποκαλύπτει τα υλικά από τα οποία ήταν δομημένη. Κάηκε η πατίνα του εύκολου χρήματος, της ανέξοδης υπόσχεσης και της δανεικής ευημερίας.

Το μετεμφυλιακό πολιτικό σύστημα στοιχήθηκε επάνω σε μια ευθεία γραμμή από τα αριστερά ως τα δεξιά. Έτσι μας χώρισαν, έτσι χωριστήκαμε, σε Βένετους και Πράσινους. Η κατάταξη αυτή ήταν βολική και απλή. Κανένας δεν ήταν πάνω ή κάτω. Όλοι ήταν στοιχισμένοι, ο ένας δίπλα στον άλλο και στη μια άκρη τα μακριά μαλλιά και στην άλλη τα ξυρισμένα κεφάλια και ο πολύς ο κόσμος να στοιβάζεται κάπου στη μέση. Σαν μια γκαουσιανή κατανομή, για τους λάτρεις των αριθμών.

Η κρίση, όμως, δείχνει ότι αυτή η οριζόντια βέργα του πολιτικού συστήματος στην ουσία έχει σπάσει στη μέση και έχει διπλωθεί, ώστε τα δυο άκρα να είναι ενωμένα και κάτω. Άρα πλέον ο πολιτικός χώρος απεικονίζεται κατακόρυφα. Η θεώρηση του Α. Κάιστλερ για τον «ελάχιστο κοινό παρανομαστή» μοιάζει να είναι αυτή που εξηγεί στην παρούσα την κοινωνικοπολιτική κατάσταση. Όσο περισσότερος κόσμος βυθίζεται προς τα κάτω, στην ανέχεια, στο αύριο χωρίς ελπίδα, στην απελπισία, συναντά τα ενωμένα άκρα και για μάλλον τυχαίους λόγους επιλέγει το ένα η το άλλο. Έτσι και αλλιώς, οι πρακτικές τους είναι ίδιες και η βασική τους βιοθεωρία στηρίζεται στο θεμέλιο ότι για όλα φταίει ο άλλος, κάποιος άλλος. Κάποιος εθνοπροδότης ή κάποιος καπιτάλας. Πάντως σίγουρα είναι μόνο ο άλλος. Από την άλλη η κοινωνική συμπεριφορά των δυο άκρων στηρίζεται στο μη-σεβασμό του νόμου. Δίκιο είναι το δίκιο το δικό μου. Έτσι απλά και καταστροφικά.

Όσο οι πολιτικές πρακτικές καταβυθίζουν μάζες στην άβυσσο, τόσο αυτές θα συναντούν τα άκρα που είναι κάτω. Όσο ο «ελάχιστος κοινός παρανομαστής» είναι χαμηλά, όλη η κοινωνία θα χορεύει στους ρυθμούς του. Η ειδησιογραφία, η καθημερινότητα θα γυρίζει γύρω από αυτό το χαμηλό κέντρο βάρους.

Μέλημα όλων των πολιτικών δυνάμεων πρέπει να είναι η ανύψωση του «ελάχιστου κοινού παρανομαστή», αλλιώς θα διαπιστώσουμε γρήγορα ότι η εξαθλίωση και η εξαγρίωση είναι μόνο δυο γράμματα απόσταση. Τόσο κοντά και τόσο απλά.

Δρ. Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος, Γεωπόνος
Μέλος του τομέα Αγροτικής Οικονομίας της “κοινωνίας αξιών”