Ο φαύλος κύκλος των ευθυνών

Ο ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΕΥΘΥΝΩΝ

Οι αλλαγές στη δημόσια διοίκηση δεν γίνονται με τυμπανοκρουσίες, ούτε βασίζονται στις  επικοινωνιακές τεχνικές για έναν εφήμερο εντυπωσιασμό. Αν, φυσικά, δεν επιθυμούμε να χαθούν σαν τη λάμψη και τον ήχο του πυροτεχνήματος μέσα στην νύχτα.

Επιπλέον, οι αφοριστικοί λόγοι δεν αποφέρουν καρπούς, δεν ωφελεί η τυφλή αντιπαράθεση διαφορετικών κοινωνικών ομάδων για τις δυσκολίες που προκαλεί η κατά γενική ομολογία δυσλειτουργία και δυσκαμψία που εμφανίζει ο δημόσιος τομέας. Ο εντοπισμός των προβλημάτων, η διάγνωση των αιτιών τους, οι ορθολογικές και δομημένες προτάσεις, η αποφασιστικότητα εφαρμογής και η ανυποχώρητη στάση απέναντι σε κάθε είδους αντιξοότητες, δυσκολίες και πιέσεις, δείχνουν το δρόμο εξόδου από το καθεστώς ανομίας που κυριαρχεί τις τελευταίες δεκαετίες.

Απαιτείται:

α) συνέπεια, σταθερότητα και αθόρυβο τρόπο πραγμάτωσης από την πλευρά των υγιών στοιχείων της δημόσιας διοίκησης,

β) αποφασιστικότητα και αντίσταση από αδιάφθορους πολιτικούς, διατεθειμένους να υποστηρίξουν με σθένος  τις ορθές πρακτικές και να κρατήσουν ανυποχώρητη στάση απέναντι σε κάθε είδους πίεση,

γ) ωριμότητα σκέψης από τους πολίτες που αντιλαμβάνονται ότι, οι ποιοτικές αλλαγές αναδιάρθρωσης προκύπτουν μετά από επίπονες και μακροχρόνιες προσπάθειες, για να έχουν γερά θεμέλια και διαχρονική ισχύ.

Μόνο η ταυτόχρονη ενεργοποίηση και των τριών παραγόντων μπορεί να σπάσει το φαύλο κύκλο της μετακύλισης των ευθυνών, να λειτουργήσει  με ψυχραιμία και νηφαλιότητα και να κτίσει σε νέες βάσεις μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης που θα μας οδηγήσει μπροστά.

Πιθανός αντίλογος

α) Στην πολύ πιθανή ερώτηση, «ποιοι δημόσιοι υπάλληλοι θα δείξουν υπεύθυνη στάση;», η εφαρμογή ενός αξιόπιστου συστήματος αξιολόγησης, που θα αντιμετωπίσει αξιοκρατικά τους δημόσιους υπαλλήλους δίνει τη βασική απάντηση.

β) Στην επόμενη πιθανή ερώτηση, «που θα βρεθούν οι πολιτικοί που ξέρουν να μην υποχωρούν σε πιέσεις;», ας τους αναζητήσουμε σ’ αυτούς που αποδεδειγμένα δεν έχουν αναπτύξει σχέσεις εξάρτησης με διάφορα συμφέροντα, που δεν προσβλέπουν κοντόφθαλμα στη διατήρηση της φήμης τους και ας τους εμπιστευτούμε, με συνεχή έλεγχο

γ) Και σε μια άλλη πιθανή ερώτηση, «τι θα ανέτρεπε τη δυσπιστία των πολιτών;» ας διεκδικήσουμε έναν τεκμηριωμένο λόγο που θα περιγράφει ευκρινώς  τις ποσοτικές και ποιοτικές αλλαγές, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, προσδιορισμό συντελεστών απόδοσης αποτελεσμάτων και διαδικασιών αξιολόγησης έργου.

Οι αλλαγές στη δημόσια διοίκηση είναι υπόθεση όλων μας. Όλοι πρέπει να συμφωνήσουμε ότι: α) οι σύγχρονες μέθοδοι διοίκησης και τα συστήματα ελέγχου και αξιολόγησης εγγυώνται την αύξηση της αποδοτικότητας και όχι την εκδικητικότητα, β) η κρατική μηχανή στελεχώνεται από άτομα με γνώσεις και ικανότητες και λειτουργεί παράλληλα και ανεξάρτητα από την πολιτική εξουσία και γ) το κοντόφθαλμο ιδιωτικό όφελος, οποιουδήποτε είδους, δεν συμβαδίζει ποτέ με την εύρυθμη λειτουργία του δημοσίου χώρου που απαιτούμε.

Μια ώριμη κοινωνία γνωρίζει να απομονώνει την κακή πλευρά του εαυτού της και να αναδεικνύει τα πιο θετικά και δημιουργικά χαρακτηριστικά της. Εμείς ως κοινωνία έχουμε πλούσια εμπειρία και από τις δύο τακτικές.

Κατερίνα Παναγιωτοπούλου

Συντονίστρια του Τομέα Δημόσιας Διοίκησης της ‘’κοινωνίας αξιών’’